Jaarverslag 2019

20 oktober, 2020, Zoetermeer, Nederland
Het openbare jaarverslag 2019 van de stichting Geschilleninstantie Alternatieve Therapeuten (GAT)

Het tweede jaar

De ontwikkelingen in 2019

Sinds de instelling van de GAT in december 2017 heeft de GAT zich geprofileerd als een professionele rijks erkende Wkkgz geschilleninstantie voor alternatieve / complementaire therapeuten. Dit jaarverslag heeft wat langer op zich laten wachten omdat de GAT in 2020 een voorlichtende rol heeft gehad bij de geregistreerde therapeuten gedurende de coronacrisis. Een vooruitblik: volgens de prognose zal de GAT in 2021 de geschilleninstantie zijn van meer dan 3000 alternatieve therapeuten en zullen 3 beroepsorganisaties door de GAT erkend zijn.

2000

Geregistreerde therapeuten

3

Erkende beroepsorganisaties

Actief in de sector

De actieve Wkkgz geschilleninstantie voor alternatieve therapeuten

GAT heeft in 2019 actief gewerkt aan professionalisering van de alternatieve / complementaire sector. In 2019 zijn er een aantal speerpunten die een hoofdrol hebben gespeeld bij de verdere inrichting van de GAT: Ten eerste zijn er klachten ontvangen en behandeld door de GAT in 2019. Daarnaast werd duidelijk dat het nodig was dat de GAT een tuchtcollege / disciplinaire commissie in stelde. Het tuchtrecht (naast Wkkgz klachtrecht) in de sector was aan een update toe en door GAT erkende beroepsorganisaties hebben aan de GAT aangegeven dat verschillende zorgverzekeraars het tuchtrecht als een verplichting stellen aan alternatieve zorgverleners wiens cliënten polishouders zijn.  Ook was de GAT aanwezig bij meerdere bijeenkomsten op het Ministerie van VWS om te praten over het oprichten van een gezamenlijke website waarop geanonimiseerde en geanalyseerde uitspraken van alle instanties kunnen worden gelinkt. GAT heeft tot dit doel een website en een stichting ingesteld in samenwerking met de SGRC. GAT en SGRC voldoen hiermee aan de gestelde eisen.

Beroepsorganisaties

Door GAT erkende beroepsorganisaties

 

(Onderstaand overzicht omvat een overzicht van de door GAT erkende beroepsorganisaties in 2021, in 2019 waren dit CATcollectief, CATcomplementair en SVN)

 

Als een complementair therapeut aansluiting zoekt bij de GAT moet deze eerst erkend worden bij een door de GAT erkende beroepsorganisatie. Bij deze erkenning is het belangrijk dat het screeningsproces, toelatingsbeleid en het competentieprofiel van de organisaties bekeken worden. Twee van deze beroepsorganisaties zijn tevens erkend door andere koepels. De therapeuten aangesloten bij deze beroepsorganisaties werken op hbo-niveau (hbo-conform: let op dit hbo-niveau is niet overheids gereguleerd) en hebben een 3- tot 4 jarige complementaire beroepsopleiding gevolgd of zijn al langer erkend en werken hier naartoe met een verplicht studieplan. GAT houdt de geregistreerde therapeuten voor dat het kwaliteitsdenken sinds de invoering van de Wkkgz steeds belangrijker wordt. Om die reden maken geregistreerde therapeuten die wel aan de Wkkgz voldoen maar (nog) niet aan de hoogste hbo-eisen, conform hoe deze gevormd worden in de sector, gebruik van het GAT-kwaliteitsplan. In dit kwaliteitsplan krijgt de alternatieve therapeut die al langer werkzaam is de gelegenheid om verder te groeien in competenties. Dit is een unieke kans voor solistische zorgverleners in een sector die pas kort ‘echt’ serieus wordt genomen door de invoering van de Wkkgz. Dit is ook een stuk bewustwording voor de alternatieve therapeut zelf die tot voor kort altijd gewend was, niet echt ‘erkend’ te zijn, maar wordt geconfronteerd met eisen die hbo-conform genoemd kunnen worden. Het zijn ook deze therapeuten die de alternatieve sector gemaakt hebben tot wat het nu is: zij verdienen de tijd en de gelegenheid zich te conformeren aan de huidige hbo-richtlijnen. GAT wijst de beroepsorganisatie bij erkenning op de taak van de beroepsorganisatie. Het GAT stelt dat de erkende beroepsorganisaties moeten controleren of de aangesloten therapeuten zich houden aan de richtlijnen die de Wkkgz aangegeven heeft. Zo zal de beroepsorganisatie controleren of de aangesloten complementaire therapeuten zorgen voor duidelijke communicatie naar hun cliënten. De geschillencommissie moet laagdrempelig toegankelijk zijn voor de cliënten. Zo moeten de aangesloten therapeuten het GAT schild  op hun websites plaatsen en doorlinken naar de website van de GAT. Tevens dient de therapeut in de praktijk het GAT registratie bewijs op een duidelijke waarneembare plaats te plaatsen. Het GAT adviseert de door GAT erkende beroepsorganisatie deze zaken te controleren tijdens de screening en visitatie van de complementaire therapeuten.

In cijfers

Aantal therapeuten per beroepsorganisatie 2019

CAT Complementair

CAT Collectief

Shiatsu Vereniging Nederland

Zaken

Behandelde klachten in 2019

Er zijn in 2019 drie klachten behandeld door de Geschilleninstantie Alternatieve Therapeuten. Interessant is dat deze drie klachten afgehandeld zijn door de GAT-klachtenfunctionaris. In 2019 zijn er dus nog geen klachten bij de geschillencommissie terecht gekomen, iets dat wenselijk genoemd zou kunnen worden gezien het oplossingsgerichte karakter van de wet Wkkgz (Wet kwaliteit klachten en geschillen zorg). Opmerkelijk en leerzaam was de ervaring toen een klacht werd ontvangen over een zorgaanbieder die ten tijde van het ontstaan van de klacht niet aangesloten was bij de GAT, maar aangesloten was bij een andere niet rijks erkende commissie. Tevens had deze zorgverlener geen degelijke beroepsverzekering afgesloten. Na overleg met het Ministerie van VWS besloot de GAT de klacht toch in behandeling te nemen, omdat de cliënt anders geen gebruik kon maken van het recht om te klagen. De kosten over het Wkkgz proces werden voor deze therapeut niet gedekt door de verzekeraar. Om deze reden heeft de door GAT erkende beroepsorganisatie CATcollectief voor bij hen geregistreerde therapeuten een Klacht- en Tuchtrecht Fonds opgericht. Dit fonds heeft de beklaagde therapeut bijgestaan bij het voldoen van de kosten over het Wkkgz proces. Ook werd duidelijk hoe belangrijk het cliëntendossier is bij het behandelen van een klacht. Dit was een van de motivaties voor de GAT om samen met beroepsorganisatie CATcollectief het ECD (electronisch cliënten dossier) kwaliteitspraktijk.nl te ontwikkelen en gratis beschikbaar te stellen in 2020. Kwaliteitspraktijk.nl is een door KIWA erkend ECD.  Het cliëntendossier speelt een belangrijke rol in het kwaliteitssysteem dat de therapeut om zichzelf vorm kan geven. Een Wkkgz geschilleninstantie en een beroepsorganisatie kunnen de therapeut bij staan bij het opbouwen van een dergelijk kwaliteitssysteem zoals deze omschreven wordt in de wet Wkkgz.

 

De therapeuten aangesloten bij de GAT zijn verplicht het GAT schild op de website te plaatsen en door te linken naar de website van het GAT. Zodoende is het GAT laagdrempelig bereikbaar mocht de cliënt een klacht hebben. Tevens dient de aangesloten therapeut het GAT registratie bewijs op een duidelijk zichtbare plaats in de praktijkruimte te tonen. Het bevestigt het doel wat GAT voor ogen heeft: professionalisering van de complementaire zorg. GAT doet al het mogelijke om zorgaanbieders en zorgzoekers te informeren over de Wkkgz. Bij communicatie naar therapeuten toe wordt onderstreept dat de Wkkgz geschilleninstantie onafhankelijk en objectief zaken bekijkt maar dat de Wkkgz voor de cliënten is ingesteld. De cliënten kunnen immers klagen, de therapeuten niet! Zodra de geschillencommissie uitspraken heeft gedaan dan worden deze gepubliceerd op https://www.gatgeschillen.nl/uitspraken/

In cijfers

Aantal Wkkgz klachten

Klachten ontvangen

Inzet klachtenfunctionaris

Commissie zittingen

Eisen van het ministerie

Ook in 2019 heeft de Geschilleninstantie Alternatieve Therapeuten zich ingezet om aan de eis bij erkenning van het Ministerie van het VWS te voldoen. Bijeenkomsten op het ministerie hadden als onderwerp het tot stand brengen van 1 gezamenlijk platform waarop alle erkende geschilleninstanties geanonimiseerde en geanalyseerde uitspraken kunnen delen. De  zorgzoekers en de zorgaanbieders kunnen op eenvoudige wijze de geanonimiseerde en geanalyseerde uitspraken inzien en het opstellen en delen van de anaylyses bevorderd de jurisprudentie.

Bij deze bijeenkomsten waren alle zelfstandig erkende Wkkgz geschilleninstanties aanwezig. Naast GAT waren SGRC, SGCIG en KAB aanwezig als zelfstandig erkende complementair gespecialiseerde geschilleninstanties. Het GAT vindt dat de instanties inderdaad moeten samenwerken, maar met behoud van eigen identiteit. Plurifomiteit is hierbij essentieel: alleen op die basis kan klachtenafhandeling van GAT gespecialiseerd, laagdrempelig en voordelig blijven voor de zorgaanbieder en de klager. De Geschilleninstantie Alternatieve Therapeuten is een non-profit instelling die zich belangeloos inzet voor het inrichten van de meest efficiënte klachtenafhandeling voor alternatieve therapeuten en hun cliënten. De GAT is donateur van de Infolijn Alternatieve Geneeswijzen. De Infolijn AG is een cliëntenorganisatie en medeoprichter van de GAT.

 

Het overleg op het Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport heeft in 2019 geleid tot een samenwerking tussen de GAT en de SGRC (Stichting Geschilleninstantie Register Chiropractoren). In 2021 vertegenwoordigen wij samen tussen de 3000 en 3500 therapeuten en hebben wij de website geschillendossier.nl gebouwd en gefinancierd. Op deze website wordt doorgelinkt naar pagina’s op websites van erkende Wkkgz geschilleninstanties in de zorg waar de uitspraken worden gepubliceerd. Aansluitend zijn de GAT en de SGRC aangesloten bij de stichting SUGZ (Stichting Uitspraken Geschillen Zorg). Bij een bijeenkomst op 14 juni 2019 op het kantoor van de Geschillencommissie Consumentenzaken hebben de GAT en de SGRC alle andere zelfstandig erkende Geschilleninstanties in de zorg uitgenodigd om zich aan te sluiten bij dit non-profit initiatief daar andere plannen om tot een gezamenlijk platform te komen sneuvelden tijdens de vergaderingen op het ministerie. Deze uitnodiging staat open. GAT en SGRC hebben vervolgens op het kantoor van het ministerie op 20 augustus 2019 het gezamenlijke platform en de gezamenlijke stichting gepresenteerd aan de minister.

Op 22 mei 2019 was GAT aanwezig bij een bijeenkomst op het kantoor van Nivel (Nederlands Instituut voor Onderzoek
van de Gezondheidszorg). Geschillendossier.nl wordt genoemd in de Tweede monitor Wkkgz van Nivel.

 

Mr. Linda van Gestel – Cuijpers is toegetreden in de Geschilleninstantie Alternatieve Therapeuten als GAT-klachtenfunctionaris. Mr. van Gestel – Cuijpers is jurist en Mfn register mediator en is onder andere gespecialiseerd in arbeidsrecht.  Mr. van Gestel – Cuijpers onderzoekt klachten op ontvankelijkheid. Is de klacht ontvankelijk verklaard, dan gaat zij samen met de klager en de beklaagde therapeut met een open blik het gesprek aan. Het is altijd beter als beide partijen tot overeenstemming komen.

Mr. Linda van gestel – Cuijpers, Klachtenfunctionaris – GAT

Informeren en voorlichten

Gratis bijscholing webinars

GAT bestuursvoorzitter Jethro van der Wilk heeft meegewerkt aan meerdere bijscholing webinars voor geregistreerde therapeuten. Zo was er de gratis bijscholing webinar: Nieuwe wet Wtza en de gevolgen voor alternatieve therapeuten op 1 april 2019. Hierin gaf GAT voorlichting over het toenmalige wetsvoorstel Wtza (Wet toetreding zorgaanbieders). In 2020 is aangekondigd dat er binnenkort een nieuwe webinar volgt over de aanpassingswet Wtza waarin wordt uitgediept wat de gevolgen zijn van de meldplicht voor nieuwe en bestaande zorgaanbieders. Op 18 juni 2019 werkte de GAT mee aan de gratis bijscholing webinar: Klacht- en tuchtrecht en je website. In deze website werd meer uitgelegd over het in april 2019 ingevoerde GAT-tuchtrecht, de verschillen tussen klacht- en tuchtrecht en over hoe een alternatieve therapeut op zijn of haar website goed communiceert met cliënten over de klachtenregeling. 

Mr. Suzanne van Dijsseldonk is GAT-commissielid en schreef in 2019 de voorbeeld Algemene Voorwaarden voor alternatieve therapeuten. Alle therapeuten die bij GAT-geregistreerd zijn kunnen deze algemene voorwaarden gebruiken op de website van hun complementaire praktijk. Therapeuten kunnen eenvoudig hun eigen gegevens in het voorbeeld invoeren en het direct inzetten.

Mr. Suzanne van Dijsseldonk, Commissielid – GAT

Tuchtrecht

GAT-tuchtrecht en de GAT-beroepscode

Op 29 april 2019 heeft de Geschilleninstantie Alternatieve Therapeuten het GAT-tuchtrecht ingesteld. Het werd duidelijk vanuit door GAT erkende beroepsorganisaties dat meerdere zorgverzekeraars het tuchtrecht als eis stellen aan therapeuten die werken met gedeeltelijke vergoedingen vanuit het aanvullende pakket. Het GAT-tuchtrecht is daarnaast revolutionair in die zin omdat bij GAT geregistreerde therapeuten die (nog) niet met zorgverzekeraars werken ook onder het tuchtrecht vallen. Dit is een belangrijke professionaliseringsslag in het GAT-kwaliteitsplan. Een disciplinaire commissie geeft een beroepsorganisatie meer handvatten als een therapeut ‘echt’ buiten zijn of haar boekje is gegaan. Aansluitend aan dit tuchtrecht heeft commissielid Mr. Suzanne van Dijsseldonk samen met het GAT-bestuur de GAT-beroepscode geschreven. GAT-Commissievoorzitter Mr. Martijn de Schepper heeft de richting aangegeven hoe een beroepscode voor alternatieve therapeuten op te stellen die ‘van deze tijd’ is. In de GAT-beroepscode zijn de rode vlaggen van PLATO opgenomen.

Van deze tijd

Beroepscode voor alternatieve therapeuten

Het opnemen van de rode vlaggen van PLATO in de beroepscode informeert therapeuten die zich bewegen in het GAT-kwaliteitsplan maar nog niet voldoen aan de PLATO-eindtermen over belangrijke kaders met betrekking tot de reikwijdte van de alternatieve zorg.  De handelswijze bij rode vlaggen is dat de therapeut onmiddellijk doorverwijst naar een BIG geregistreerde zorgverlener (bijvoorbeeld huisarts of Spoed Eisende Hulp). De GAT stelt deze handelswijze verplicht door middel van de beroepscode. Bij het instellen van het tuchtrecht is er onderzoek gedaan wat betreft beroeps- en bedrijfsaansprakelijkheidsverzekeringen in het alternatieve veld en de dekking van het tuchtrecht. De Beroepsverzekeraar Aanvullende Therapeuten heeft de GAT hierbij ondersteund. In de GAT-beroepscode wordt omschreven hoe een professioneel en redelijk handelend alternatieve of complementaire therapeut zich dient te gedragen terwijl deze in functie is. De GAT-beroepscode is geen verzameling van ‘strenge’ voorschriften maar bestaat uit handige tips en richtlijnen voor professionele praktijkvoering.  De eisen zoals ze gesteld worden in de beroepscode zijn haalbaar voor elke professionele complementaire therapeut in Nederland, ongeacht discipline of opleidingsniveau. Dat is waar deze beroepscode en de GAT voor staat: het verbeteren van de beroepsgroep in het algemeen belang.

 

Hoogachtend,


Jethro van der Wilk – bestuursvoorzitter